Dorośli chcą się uczyć. Dowody na to, jak nabywanie nowych umiejętności korzystnie wpływa na nasze życie, są jednoznaczne – gdy uczymy się nowych rzeczy, nasz mózg pracuje sprawniej.
Mimo to, co jakiś czas, spotykam się z opiniami głoszącymi, że po 40 czy 50 roku życia nauka nowych rzeczy staje się niemożliwa. Często słyszę wtedy komentarze takie jak: "Szymon, jestem już za stary/a na to" czy "w moim wieku niczego się nie nauczę".
Jeżeli utożsamiasz się z przysłowiem "Czego Jaś się nie nauczy, tego Jan nie będzie umiał", zdecydowanie powinieneś przeczytać ten tekst.
Nauka dorosłych
W tym artykule przedstawiam własne doświadczenia i omawiam kluczowe aspekty uczenia się dorosłych na przykładzie żonglowania. Kluczowe aspekty nauki dorosłych to:
- Podjęcie próby – to podstawa, trzeba zacząć;
- Koncentracja – pełne skupienie na wykonywanym zadaniu;
- Akceptacja błędów – na początku może nie wszystko wychodzić idealnie;
- Powtarzanie i odpowiednie rozłożenie nauki w czasie, z naciskiem na odpoczynek i sen.
Żonglowanie
#podjęcie próby
Kilka lat temu postanowiłem nauczyć się żonglować. Dla tych z Was, którzy próbowali lub potrafią żonglować, wiadomo, że opanowanie tej umiejętności wymaga czasu. Nie da się tego zrobić w ciągu jednego popołudnia, zwłaszcza bez wcześniejszego doświadczenia.
#koncentracja
Początki były trudne. Żonglowanie wymagało ode mnie pełnej koncentracji, a już po kilku minutach intensywnych prób czułem się na tyle zmęczony, że musiałem robić przerwę. Frustracja, jaką wówczas odczuwałem, była ogromna.
#powtarznie i akceptacja błędów
W pierwszych tygodniach ćwiczyłem głównie z jedną piłką, potem z dwoma, a następnie z trzema. Po miesiącu nieregularnych treningów doszedłem do wniosku, że to po prostu nie dla mnie. Pomimo wielu godzin spędzonych na ćwiczeniach, postępy były minimalne.
#czas i odpoczynek
Jednak pewnego dnia, po kilku tygodniach przerwy, postanowiłem spróbować ponownie. Ku mojemu zdziwieniu, tym razem żonglowanie poszło mi znacznie lepiej. Jak to możliwe, skoro nie ćwiczyłem tak długo?
Żonglowanie jako klucz do zrozumienia procesu uczenia się
Żonglowanie doskonale ilustruje proces zdobywania nowych umiejętności. Wiedza zdobyta podczas żonglowania może być przeniesiona na naukę innych dziedzin.
W książce Pasja Żonglowania autorstwa Mirosława Urbana i Pawła Fortuny znajdziesz świetne porównanie nauki żonglowania do nauki pisania: "Jeśli żonglowanie porównać do nauki pisania, to najpierw naucz się kształtnych liter (pojedyncze rzuty), następnie przejdź do słów i fraz (układy dwóch, trzech elementów), potem do zdań (całe triki), a na końcu możesz zająć się poezją (tworzyć własne kombinacje) i oczywiście nawiązać ciekawe wymiany zdań (passing)."
Autorzy dodają: "Doświadczenia, które pozyskujesz, żonglując, staną się zasobem, z którego skorzystasz w innych strefach życia."
Z pełną odpowiedzialnością polecam Ci wspomnianą książkę. Może być trudno dostępna w sieci, natomiast mi udało się ją zdobyć pisząc bezpośrednio do autora. No i od razu można otrzymać autograf.
Obserwuj proces nauki żonglowania
Podczas prób żonglowania, z pełną koncentracją, szybko osiągamy granicę naszej cierpliwości i pojawia się frustracja. W takim momencie warto zrobić kilka dodatkowych powtórzeń, a następnie odłożyć piłki na bok. Jeśli pozwolimy naszemu układowi nerwowemu odpowiednio się zregenerować – co dla dorosłej osoby oznacza, między innymi, pełnowartościowy sen – 7-9 godzin snu – zostaną wzmocnione połączenia neuronów odpowiedzialnych za dany ruch.
Jeżeli będziemy systematycznie powtarzać ten proces, po pewnym czasie zmiany w układzie nerwowym stają się na tyle trwałe, że daną umiejętność pamiętamy przez długie lata. Nawet po dłuższej przerwie wystarczy niewielkie powtórzenie, aby przywołać ją z powrotem.
Umiejętności regularnie powtarzane przekształcają się w nawyk. Wtedy potrafimy żonglować niemalże automatycznie, jednocześnie wykonując inne czynności.
Nauka żonglowania – teraz Ty
Mimo że teoretyczne zrozumienie jest ważne, to praktyka jest kluczem. Nie byłbym sobą, gdybym nie zaprosił Cię do wspólnych ćwiczeń.
Poniżej znajdziesz prosty plan nauki żonglowania, który sprawdził się w moim przypadku. Traktuj podane czasy orientacyjnie – każdy z Was będzie startować z innego poziomu początkowego. Poświęć 5 minut dziennie na naukę.
- Tydzień: Podrzucaj jedną piłkę jedną ręką. Ćwicz zarówno prawą, jak i lewą ręką.
- Tydzień: Przerzucaj jedną piłkę z prawej do lewej ręki i odwrotnie.
- Tydzień: Ćwicz podrzucanie dwóch piłek jedną ręką. Pracuj zarówno prawą, jak i lewą ręką.
- Tydzień: Przerzucaj dwie piłki z prawej do lewej ręki i odwrotnie. Zaczynaj raz prawą, raz lewą ręką.
- Tydzień: Ćwicz z trzema piłkami. Zacznij od jednej sekwencji, a następnie połącz to w całość.
Zobacz powyższy film.
Uczenie się to ciągły proces, wymagający zaangażowania, powtarzania, odpowiedniego odpoczynku i snu. Tak, w nieskończoność. Powodzenia.
Przeczytaj także:
- Jak zapamiętujemy – najnowsze doniesienia ze świata nauki
- Jak dorośli uczą się nowych rzeczy – poznaj warunki, które muszą zaistnieć
